احتمالا این روزها از خودتون می‌پرسید: چطور همه کتابو بخونم؟ اونم تو این وقت کم.

خب راستش اولین واکنش من به این سوال اینه که: یه نفس عمیق بکش. خیلی عمیق. اجازه بده با این نفس عمیق هم ذهنت و هم بدنت آروم بگیره. حالا به من گوش کن.

  _برنامه‌ریزی یک موضوع اختصاصی است.

این جمله یعنی هر فردی باید طبق ویژگی‌های شخصیتی خودش برنامه‌ریزی‌ کنه. اینکه چه ساعتایی برای خوندن راحت تری، ساعت خواب و بیداریت چطوریه، کدوم درسا رو بهتر می‌فهمی، نقاط ضعف و قوتت کجا هستن، چقدر زمان داری، کندخوانی یا تندخوان و...

بنابراین برنامه دوستت ممکنه برای تو مناسب نباشه. یا حتی یه برنامه از پیش آماده برای تو مناسب نیست. اما اگه الگوی کلی چطور درس خوندن رو یاد بگیری، می‌تونی شخصی‌سازیش کنی و ازش استفاده کنی.

حالا بیا با هم یاد بگیریم چطور این کار رو انجام بدیم:

مرحله اول:

تو مرحله اول به سوالات بالا جواب بده. یعنی مشخص کن که چه ساعتی از روز بهتر می‌تونی درس بخونی، ساعت خواب و بیداریت رو معلوم کن و بهش پایبند باش. لیست کتاب هات رو بنویس و توی دوتا ستون مشخص کن کدوم رو قوی‌تری و کدوم ضعیف‌تر. برای هر کدوم بازه زمانی که فرصت داری رو معلوم کن. و در نهایت این بازه رو بر اساس این مشخص کن که تو تندخوانی یا کندخوان.

مرحله دوم:

برنامه امتحانیت رو بذار جلوت و مشخص کن کدوم درس‌ها به فرصت بیشتری نیاز دارن و زمان کدوم درس‌ها زیاده، تا بتونی برای درس‌های دیگه ازش استفاده کنی.

 

مرحله سوم:

برنامه‌ات رو بنویس! هر روز رو به چند بخش تقسیم کن: خوندن، استراحت کوتاه، مرور کردن.

زمان خوندن رو بهتره 45 دقیقه تا یک ساعت و پونزده دقیقه بذاری. و 15 تا 20 دقیقه برای زمان استراحتت مشخص کنی. دقت کن که زمان نهار و شام و یه چرت کوتاه 30 دقیقه‌ای جدا از زمان استراحتته. توی زمان استراحتت سراغ موبایل و تلویزیون نرو. چرا؟ چون مغز مجبوره بازم فعالیت زیاد داشته باشه و همچنان خسته می‌مونه.

محیط خوندنت رو براساس چیزی که راحتی انتخاب کن تا بتونی متمرکز بمونی. یکی به سکوت کامل نیاز داره، یکی باید راه بره، یکی باید مدام یادداشت برداره، یکی با صدای بلند می‌خونه و ... هرکدوم که هستی، محیط مناسب برای این شرایط رو انتخاب کن و البته به اندازه کافی آب بخور.

توی برنامه‌ت حتما حواست باشه امتحان‌هایی که زمان زیادی دارن و وقت اضافه میاری از وقت اضافه برای خوندن امتحان بعدی که زمان کمی ‌داره استفاده کنی.

مرحله چهارم:

بعد از نوشتن برنامه و مشخص کردن محیط حالا وقتشه بدونی هر درس رو چطوری بخونی. هر کتاب رو به سه قسمت تقسیم کن: فصل‌ها‌ی سخت، فصل‌ها‌ی متوسط و فصل‌ها‌ی آسون. حالا می‌دونی برای کدوم فصل‌ها‌ باید زمان بیشتری بذاری. کدوم فصل‌ها‌ رو عمیق‌تر بخونی و نکته مهم‌تر اینکه شناختت از درک درس رو آسون‌تر می‌کنه.

اینکار باعث میشه بدونی رو کدوم قسمت‌ها باید زمان و تمرکز بیشتری بذاری. قبل از شروع درس خوندن هر کتاب، سعی کن تمام چیزهایی که از فصل‌ها‌ یادت میاد رو بنویسی. یعنی قبل از شروع هر فصل، اول  چیزایی که از فصل یادت هست رو بنویس. این بهت کمک می‌کنه متوجه بشی چقدر مفاهیم تو ذهنت مونده.

هر فصل که تموم شد: یا نمودار خلاصه فصل رو رسم کن و یا فرمول‌ها و نکات مهم رو یادداشت کن.

در پایان هر فصل دوباره مفاهیم رو تیتروار بنویس و با خلاصه اولی که قبل از خوندن فصل نوشتی مقایسه کن. این کمکت می‌کنه متوجه بشی رو چه مباحثی باید بیشتر تمرکز کنی.

برای درس‌های حل کردنی، هر مساله رو چندبار بدون نگاه کردن به جواب حل کن. یادت باشه صبر و حوصله داشتن تو این بخش کمکت می‌کنه ذهن خلاقت دوباره فعال بشه.

چطور مساله‌ها رو حل کنم؟

نیمی‌از حل مساله فهمیدن صورت مساله است. پاسخ همیشه در صورت مساله است و تو باید بتونی صورت سوال رو درک کنی. بنابراین چه وقت خوندن و تمرین و چه سر امتحان، اول صورت سوال رو کامل بخون. بعد تمام اطلاعات و داده‌ها رو بنویس و مجهول‌ها رو مشخص کن. با توجه به داده و مجهول می‌تونی فرمول موردنظر رو پیدا کنی و مساله رو حل کنی.

خب، این راهکار خلاصه برای درس خوندن در امتحانات بود. هر سوالی داشتی می‌تونی ازمون بپرسی.

موفق باشی دوست من.

مهشید شفیعی
دبیر علوم متوسطه اول
و شیمی متوسطه دوم